Wszystko, co powinieneś wiedzieć o skali twardości Rockwella

Obróbka metali to jeden z podstawowych procesów, bez którego trudno byłoby sobie wyobrazić jakikolwiek przemysł. Duże konstrukcje czy też niewielkie elementy składowe maszyn i urządzeń mogą powstać właśnie dzięki możliwości nadawania metalom pożądanych kształtów. Aby było to możliwe, należy dokładnie określić twardość materiału, co pozwala na precyzyjny dobór metody obróbki. Jest kilka metod, które na to pozwalają, jednak my skupimy się na najpopularniejszej z nich. Z naszego wpisu dowiesz się wszystkiego, co powinieneś wiedzieć o skali twardości Rockwella. 

Skala twardości Rockwella to metoda opatentowana w 1914 roku. Jej twórcami byli Amerykanie - Hughon i Stanley Rockwell. Opracowany przez nich pomiar pozwala na oznaczenie twardości metali oraz materiałów niezależnych. Dzięki dwustopniowemu wciskowi diamentowego stożka lub hartowanej kulki stalowej o odpowiednich parametrach w badany materiał, można z dużą dokładnością określić stopień jego twardości. Podstawowym parametrem jest tutaj stopień oddziaływania wgłębnika i obciążenia. 

Najważniejszym czynnikiem mającym wpływ na pomiar jest dwustopniowość procesu. Pierwszy etap to zagłębienie kulki lub stożka w materiał na głębokość wstępną, drugi zaś to uruchomienie głównego obciążenia, w wyniku czego dochodzi do połączenia obu sił. Ostatnim krokiem jest usunięcie obciążenia i pozostawienie zagłębienia wstępnego. W wyniku tego procesu dochodzi do uniesienia badającego elementu, które zachodzi dzięki sprężystemu i plastycznemu odkształceniu. Dzięki temu można określić głębokość pomiarową, a tym samym wskazać stopień twardości materiału i dokładnie dobrać do niego metodę obróbki skrawaniem.

Zakres skali Rockwella wynosi od 20 dla miękkich stopów do 100 dla stali hartowanej, natomiast twardość określa się symbolem HR. Dodatkowo stosuje się również kilka innych oznaczeń w zależności od rodzaju materiału:

- skala A i C – stal hartowana,

- skala B i F – stal niehartowana i metale nieżelazne,

- skala N i T – materiały nietypowe ze względu na niewielkie rozmiary lub cienką płaszczyznę.

Największą zaletą stosowania tej metody pomiarowej jest szybkość i wygoda. Przyrząd wyposażony jest w czujnik twardości, co daje możliwość łatwego odczytania wyniku. Co więcej podczas badania na materiale pozostaje jedynie mało widoczna skaza, co powoduje, że metodę tę można stosować nawet do wyrobów gotowych.